Жыццё і творчасць Адама Міцкевіча.
Асноўныя даты
1798. 24 снежня - У сям'і адваката Мікалая Міцкевіча і яго жонкі Барбары Маеўскай у фальварку Завоссе нарадзіўся сын Адам.
1806. Міцкевіч паступае ў дамініканскую школу ў Наваградку.
1812. Смерць Мікалая Міцкевіча, бацькі паэта. Паход напалеонаўскага войска праз Польшчу. Штаб Жэрома Банапарта ў Наваградку.
1815. Міцкевіч залічваецца на філалагічны факультэт Віленскага ўніверсітэта.
1817. 1 кастрычніка - Прымаецца статут "Грамадства філаматаў".
1818. Міцкевічу даручаецца кіраўніцтва секцыяй "літаратуры і маральных навук" у "Грамадстве філаматаў". Першыя вершаваныя вопыты.
1819. "Ода да маладосці". Заканчэнне ўніверсітэта. Праца ў гімназіі Коўна на пасадзе настаўніка лацінскай славеснасці. Захапленне Марыяй Верашчака. 10 красавіка – заснаванне "Саюза філарэтаў". 1820, студзень - Міцкевіч паехаў у Вільна. Смерць маці паэта. З’яўленне балады “Свіцязянка” і “Рамантыка”.
1821. Парыў з сям’ёй Верашчакаў. Умацаванне канспірацыйных сувязяў з нацыянальна-вызваленчымі гурткамі. Пачатак драматычнай паэмы “Дзяды”. Канчатак зборніка “Балады і рамансы”.
1822. травень - Выпуск першага зборніка вершаў.
1823. Праца над другой часткай “Дзядоў”. З 1 верасня Міцкевіч у двухгадовым адпачынку. Следства пра таемныя суплкі ў Польшчы і Літве. 23 кастрычніка - Арышт Міцкевіча ў Вільні і заключэнне ў турму. Выданне пралогу, другой і чацвёртай частак паэмы “Дзяды” разам з “Одай да маладосці” і паэмай “Гражына”.
1824. Следства пра 108 арыштаваных філарэтаў і філаматаў. 21 красавіка - Міцкевіча выпускаюць з турмы на парукі. 24 кастрычніка - Міцкевіч высланы ў Расію. 9 лістапада - Міцкевіч у Пецярбургу.
1825. З лютага па кастрычнік Міцкевіч у Адэсе, з выездам у Крым ад 14 жніўня да 14 кастрычніка. Снежань - Міцкевіч у Маскве.
1826. С1 лютага Міцкевіч у штаце канцылярыі маскоўскага ваеннага генерал-губернатара. Выданне зборніка “Крымскія санеты”.
1827. Міцкевіч у Маскве працуе над паэмай “Конрад Валенрод”. Сустрэчы з Пушкіным. Імправізацыі Міцкевіча на вечарах Зінаіды Валконскай.
1828. 21 лютага - Міцкевіч у Пецярбургу выпускае паэму “Конрад Валенрод”. Красавік. Выпуск у Пецярбургу двух тамоў “Вершаў”. Артыкул “Пра крытыкаў і рэцэнзентаў варшаўскіх” напісаны ў абарону рамантычнай школы. Знаёмства з сям’ёй піяністкі Марыі Шыманоўскай.
1829. 15 траўня - Міцкевіч назаўсёды пакінуў Расію.
1830. Міцкевіч у Рыме. Міцкевіч у Жэневе. Лістапад. Міцкевіч у Рыме, дзе атрымлівае весткі пра паўстанне ў Польшчы. Зіму Міцкевіч праводзіць у Рыме.
1831. Пачатак года. Міцкевіч у Рыме. 25 студзеня паўсталая Польшча абвясціла пра дэтранізацыю Мікалая Першага. 6 жніўня Міцкевіч пад чужым імем прыязджае ў Дрэздэн, накіроўваецца праз Саксонію ў Польшчу. Жнівень – верасень. Тулянні ў Познані ўздоўж межаў Царства Польскага. Міцкевіч у маёнтку “Смялеў” на прускай мяжы. 8 верасня - Капітуляцыя Варшавы. 1832, студзень - люты - сакавік - Міцкевіч у Познані. Перакладае “Гяўра” Байрана, задумвае паэму “Пан Тадэвуш”. Першыя накіды трэцяй часткі “Дзядоў”. Чэрвень - Міцкевіч у Дрэздэне. Пачатак “Кніг народа польскага і польскага пілігрымства”. Ваенныя балады. 1 жніўня - Міцкевіч у Парыжы. Выходзіць у свет “Кнігі народа польскага і полськага пілігрымства”. Узнікненне “Дэмакратычнага польскага грамадства”. Першае выданне трэцяй часткі “Дзядоў”. Лістапад. Міцкевіч рэдагуе газету “Польскі пілігрым”.
1833. Верасень - Парыж. Працяг работы над паэмай “Пан Тадэвуш”.
1834. Люты – Выходзіць у свет паэма “Пан Тадэвуш” . 22 чэрвеня - Міцкевіч жэніцца на Цаліне Шыманоўскай.
1835. Верасень - нараджэнне першага дзіцяці. 1836 - Міцкевіч з сям’ёй пасяляецца пад Парыжам у мастака Давыда д’Анже.
1837. Спатканне з Сабалеўскім. Артыкул на смерць Пушкіна ў часопісе “Ле Глоб”. Сяброўства з Кінэ, Мішле, Жорж Санд.
1838, чэрвень - нараджэнне сына Ўладзіслава, біёграфа паэта ў будучым. Лістапад. Абранне Міцкевіча на кафедру рымскай славеснасці ў Лазанскім універсітэце.
1839. Пагодзін, Вяземскі ў Міцкевіча. Артыкул Жорж Санд пра Міцкевіча. Выкладанне ў Лазанскім універсітэце. Адкрыццё кафедры славянскіх літаратур у Каледж дэ Франс.
1840. Пачатак лекцый у Парыжы.
1844. 28 траўня - Апошняя лекцыя ў Каледж дэ Франс.
1848. Міцкевіч у Рыме. Сакавік. Арганізацыя польскіх легіёнаў у Італіі. Чэрвень. Міцкевіч у Парыжы.
1849. Сустрэча Міцкевіча з А.І.Герцэнам. Міцкевіч засноўвае газету “Трыбуна народаў”.
1851. Міцкевіч бярэ ўдзел у “Літаратурным грамадстве”.
1854. Лацінская ода Напалеону Трэцяму.
1855. 5 сакавіка - Смерць Цаліны Міцкевіч. 11 верасня – Ад’езд з Парыжа ў Канстанцінопаль. 26 лістапада а 9-й гадзіне вечара Міцкевіч памірае ад халеры.
1856, 21 студзеня - Прах Міцкевіча перанесены ў Парыж на могілкі Манмарансі.
1890, 4 ліпеня - Прах Міцкевіча перанесены ў Кракаў і пахаваны ў асобнай нішы старажытнага Вавеля.
|