Руіны Навагрудскага замка -
Касцёл святога Архангела Міхаіла ў Наваградку -
Свята-Барысаглебская царква ў Наваградку -
Навагрудскі фарны касцёл -
Царква Казанскай іконы Божай Маці ў Нягневічах
Руіны Навагрудскага замка -
Адной з галоўных славутасцяў Навагрудчыны з'яўляюцца руіны старажытнага замка. Навагрудскі замак (замак Міндоўга) быў закладзены на месцы гарадзішча, на Замкавай гары - высокім, часткова насыпным пагорку, які быў акружаны ровам.
Першыя ўмацаванні ўяўлялі сабой кругавы абарончы вал з драўлянымі пабудовамі. У пачатку XIII стагоддзя была збудавана каменная квадратная вежа, якую называлі Шчытавой або Цэнтральнай. Яна паслужыла асноўным абаронным элементам, упершыню ўзведзеным каменным замкам на месцы рэшткаў драўлянага замчышча. Замак разам з Цэнтральнай вежай быў заснаваны першым Вялікім князем Літоўскім Міндоўгам. Вежа перажыла штурмы галіцка-валынскіх, татарскіх і шэрагу іншых войскаў, а ў канцы XIV стагоддзя яе адбудавалі нанова, але ўжо з цэглы.
У канцы XIV - пачатку XV стагоддзяў, рыхтуючыся да абароны гарадзішча ад набегаў рыцараў Тэўтонскага ордэна, у замку былі ўзведзены яшчэ тры вежы - касцельная, Малая Вежа - Брама і Пасадская, якія былі злучаныя паміж сабой сценамі. На заходнім схіле Замкавай Горы знаходзілася крыніца, над якой збудавалі калодзежную вежу. У гэтай вежы меўся патаемны ўваход у замак і спецыяльны праход да вады. У такім выглядзе Навагрудскі замак супрацьстаяў шматлікім набегам крыжакоў.
У канцы XV - пачатку XVI стагоддзя ў сувязі з набегамі татар замак працягваў ўмацоўвацца. У паўночна-заходняй яго частцы была пабудавана дазорная вежа. Новая сцяна звязала яе са Шчытавой вежай. У той жа час на паўднёва-ўсходнім схіле была дадаткова ўзведзена вежа-брама, якая злучалася сценамі з калодзежнай вежай і Малой брамай. У выніку атрымаліся два шматкутныя абарончыя паясы, адзін з якіх знаходзіўся на верхавіне, а другі - на схіле ўзгорка. У XVI стагоддзі Навагрудскі замак складаўся з сямі вежаў і быў адным з самых магутных умацаванняў на Беларусі.
У час руска-польскіх войнаў 1654-1667 гадоў замак пацярпеў значныя страты. Некаторыя вежы былі цалкам разбураныя. Канчатковы ўдар па замкавых сценах нанеслі шведы падчас Паўночнай вайны. Да пачатку XX стагоддзя ад верхняй часткі замка засталіся толькі тры вежы: дазорная, Шчытавая і касцельная. На працягу XIX стагоддзя былі разабраны рэшткі першай з іх, а ў 1906 годзе павалілася і касцёльная вежа. У гады Першай Сусветнай вайны абвалілася паўднёвая сцяна Шчытавой вежы. Толькі ў 1921 годзе разваліны замка паспрабавалі ўзяць пад ахову, а ў 1922-1930 гадах у ім правялі частковую кансервацыю ўцалелых сцен, прычым сцены Касцельнай вежы былі фактычна складзены нанава.
На тэрыторыі Навагрудскага замка штогод праходзяць рыцарскія фэсты і турніры.
Касцёл святога Міхала Архангела,
размешчаны ў Навагрудку, з'яўляецца помнікам архітэктуры эпохі барока ў Беларусі, а таксама адной з галоўных славутасцяў горада. Першапачаткова храм уваходзіў у склад дамініканскага манастыра.
Дамініканцы абгрунтаваліся ў Наваградку ў пачатку XVII стагоддзя па запрашэнні літоўскага ваяводы Хрыстафора Хадкевіча, які пабудаваў для іх драўляны касцёл святога Яцэка ў 1624 годзе. Праз стагоддзе на яго месцы ўзвялі новы каменны храм. Аднак ў 1751 годзе здарыўся пажар, і касцёл быў практычна цалкам разбураны. У 1805 годзе яго аднавілі. У той жа год біскуп Валянцін Валчэцкі асвяціў яго ў гонар Арханёла Міхаіла.
Пры касцёле і дамініканскім кляштары дзейнічала школа, дзе з 1807 па 1815 вучыўся вядомы беларускі пісьменнік Адам Міцкевіч. Пасля паўстання ў 1832 царскія ўлады зачынілі навучальную ўстанову. У 1858 годзе быў таксама ліквідаваны сам ордэн дамініканаў - касцёл Арханёла Міхаіла стаў адзіным у горадзе каталіцкай парафіяй. У 1922 годзе касцёл быў ператвораны ў кафедральны сабор. Аднак касцёл зноў быў вымушаны зачыніць свае дзверы для прыхаджан ў 1948 па рашэнні савецкіх уладаў. У той час яго пачынаюць выкарыстоўваць як збожжасховішча, а пазней як мэблевы склад.
Касцёл моцна пацярпеў у час пажару ў 1976 годзе. Рамонт быў праведзены толькі праз 10 гадоў. Касцёл святога Міхала Арханёла быў вернуты вернікам толькі ў 1993 годзе, дзякуючы намаганням каталіцкага біскупа - Антонія Дзям'янкі.
Сёння на галоўным алтары каталіцкага храма знаходзіцца абраз святога архангела Міхаіла - апекуна горада з 1831 года. Вобраз яго быў напісаны ў 1640-1650 гадах.
Свята-Барысаглебская царква
Сабор святых пакутнікаў благаверных князёў Барыса і Глеба ў Наваградку - помнік гатычнай архітэктуры эпохі Вялікага княства Літоўскага (XVI стагоддзе). У далейшым неаднаразова пераходзіў ад канфесіі да канфесіі і перабудоўваўся (сармацкае барока, псеўдарускі стыль).
Пабудаваны на месцы старажытнага храма XII стагоддзя, фрагменты падмурка якога былі выяўленыя пад алтаром падчас раскопак у 1960-х гадах. Храм XII стагоддзя з 1317 быў кафедральным саборам Літоўска-Наваградскай мітрапаліі, пры ім існаваў мужчынскі манастыр. У 1451 храм наведаў свяціцель Іаан, мітрапаліт Маскоўскі і ўсяе Русі.
У 1517-1519 гадах на месцы старога быў пабудаваны новы цагляны храм у выглядзе карабля на сродкі гетмана Вялікага княства Літоўскага князя Канстанціна Астрожскага і мітрапаліта Літоўскага Іосіфа (Солтана).
Навагрудскі фарны касцёл Праабражэння Гасподняга
Помнік архітэктуры эпохі Вялікага княства Літоўскага ў Навагрудку Гродзенскай вобласці (Беларусь). Пабудаваны Вітаўтам ў гатычным стылі ў канцы XIV стагоддзя, перабудаваны ў стылі сармацкага барока ў пачатку XVIII стагоддзя.
Да нашых дзён захаваліся тры гатычныя бессістэмна скампанаваныя капліцы розных памераў і формаў (першая палова XVII стагоддзя) са скляпеннямі і каляровымі вітражамі. Алтарныя часткі капліц арыентаваны ў розныя бакі і прысвечаны розным святым (храм першапачаткова закладваўся ў гонар Усіх Святых), што, магчыма, з'яўляецца рэмінісцэнцыяй паганства.
У храме знаходзіцца цудатворны абраз Божай Маці Навагрудскай у каталіцкай рэдакцыі.
Царква Казанскай іконы Божай Маці ў Нягневічах
Першы храм Казанскай іконы Божай Маці ў вёсцы Нягневічы быў пабудаваны ў 1629 годзе. Храм быў прыпісаны да драўлянай царквы Свяціцеля Мікалая Цудатворца ў в. Нягневічы, які не захаваўся да нашых дзён.
Цяперашні храм пабудаваны паміж 1850 і 1865 гадамі.
